Sipas përfaqësuesit të Lartë të BE-së, Borrell, takimi i së shtunës mes presidentit serb, Vuçiç dhe kryeministrit të Kosovës, Kurti ishte një suksesa Ajo u mbyll me një “aneks zbatues” të Marrëveshjes për Rrugën e Normalizimit të Marrëdhënievea Kjo ka dy probleme makro:
1a Ai fokusohet në proces, jo në substancëa
2a Serbia refuzoi sërish të nënshkruajëa
Procesi jo substancë
Risia kryesore procedurale është inkorporimi i detyrimeve për të dyja marrëveshjet në detyrimet e anëtarësimit të të dy vendeve në BEa Marrëveshja e re parashikon gjithashtu një grup monitorimi të kryesuar nga BEa Këto dispozita kanë qenë të nënkuptuara gjatë gjithë kohësa Më shumë e obligojnë BE-në sesa Serbinë dhe Kosovëna Për më tepër, detyrimi nuk shtrihet në njohjen e sovranitetit dhe integritetit territorial të Kosovës, pasi marrëveshja e normalizimit nuk ka këtë si pikë referimia
Aneksi i zbatimit gjithashtu e detyron Prishtinën që të fillojë negociatat “menjëherë” për vetë-menaxhimin e komunitetit serb në Kosovëa Ky riformulim i marrëveshjes së vitit 2013 për krijimin e Asociacionit të Komunave me shumicë serbe ka dy veçori të dukshme:
Së pari: shmang formën specifike institucionale të origjinalita Kjo në sytë e Prishtinës përfaqësonte një kërcënim potencial për sovranitetin dhe integritetin territorial të Kosovësa
Së dyti: i referohet “komunitetit serb”a Kjo sugjeron se nuk vlen për komunat ekzistuese, por vetëm për ato brenda Kosovës që e konsiderojnë veten qytetarë serbëa
E para është qartë në avantazhin e Kosovësa E dyta është për Serbinë, pasi eliminon detyrimet ndaj shumicës së joserbëvea
Marrëveshja e re shton disa gjëra të mira proceduralea Detyrimet e marrëveshjes origjinale duhet të zbatohen pavarësisht nga ajo që bën tjetri dhe nga radha në të cilën ato përmendena Asnjë nuk duhet të bllokoheta Gjithçka është e mirëa
Asnjë nënshkrim
Edhe një herë presidenti Vuçiç refuzoi të nënshkruajë marrëveshjena Motivet e Vuçiçit janë të qartaa Ai i frikësohet reagimit të brendshëm në Serbi, ku mbretërojnë pasionet etnike nacionaliste dhe urrejtja ndaj shqiptarëvea Ai dëshiron të shmangë çdo barazi formale me dikë që do të insistojë të identifikohet si Kryeministër i Republikës (e pavarur dhe sovrane) të Kosovës (ose ndoshta edhe Kosova, preferenca shqiptare)a
Zyrtarët e BE-së dhe SHBA-së do të donin që të besonin se kjo nuk ka rëndësia Por kjo kaa Sipas ligjit ndërkombëtar, marrëveshjet e nënshkruara detyrojnë një shteta Të panënshkruarat joa Serbia mund të largohet nga të gjitha marrëveshjet me Kosovën, pasi ato janë të panënshkruaraa Në fakt, nuk ka zbatuar shumëa As Kosovaa Nënshkrimet do të bënin një ndryshim të madha Prandaj Vuçiç rezistona
Amerikanët dhe evropianët i kanë bërë shumë presion Kurtit që ta obligojë Kosovëna Ata i kanë mbajtur raportet të mira, por edhe e kanë kritikuar publikishta Kjo është treguesa Ai është i gatshëm të nënshkruajëa
Brukseli dhe Uashingtoni kanë marrë një qasje të ndryshme me Vuçiça Gjithashtu treguesa E kanë shpërblyer paraprakishta Askush nuk kritikon devijimin e Serbisë drejt autokracisë apo korrupsionit të saja Të dy mirëpresin Vuçiçin dhe miqtë e tij për vizita dhe ofrojnë ndihmë të bollshme, duke përfshirë më shumë se 1 miliard kohët e fundit për rindërtimin e një hekurudhea Kjo zbutje i jep atij hapësirën diplomatike që i nevojitet për refuzimin e nënshkrimita Edhe konferenca e donatorëve e premtuar në marrëveshjen më të fundit është me interes margjinal, pasi Serbia ka shumicën e asaj që dëshiron tashmëa
Çfarë mungon
Ne gjithmonë duhet të pyesim “çfarë mungon?” Kjo është shpesh më e rëndësishme në vlerësimin e një manovre diplomatike sesa ajo që është e dukshmea Këtu janë disa elementë që mungojnë:
1a Nuk ka reciprociteta Serbia merr “vetëqeverisjen” e saj për qytetarët e saj në Kosovë, por shqiptarët që jetojnë në Serbinë jugore nuk kanë asgjë të krahasueshmea
2a Ndërhyrja e Serbisë tek serbët që marrin pjesë në institucionet e Kosovës nuk përmendeta Këtu përfshihen qeveritë komunale si dhe institucionet e Prishtinës, përfshirë Forcën e Sigurisë së Kosovësa
3a Nuk ka afate për të arritur qëllimet e përcaktuaraa Marrëveshja e zbatimit është po aq e mirë sa orari i saja
4a Ndërsa një nënshkrim në këtë marrëveshje mund të jetë njohje virtuale, kjo mundësi nuk përmendet, qoftë edhe si një qëllim i largëta As nuk ka ndonjë shenjë njohjeje nga 5 mosnjohësit e BE-sëa
Një marrëveshje e fokusuar në proces pa nënshkrime u lë shumë vend negociatave të ardhshmea Ky është më shumë tym dhe pasqyrë sesa substancëa Ka më shumë gjasa të gjenerojë konfuzion të mëtejshëm sesa paqea /Nga Daniel Serwer, përshtati në shqip LAPSIaal
The post Analiza e Daniel Serwer/ Çfarë nuk shkon në marrëveshjen Kurti – Vuçiç appeared first on Lapsiaala