Në Turqi votohet të dielën për një parlament dhe president të ria Pas 20 vitesh, presidenti aktual Rexhep Taip Erdogan nuk është favorit i qartë në garëa
Sipas sondazheve, edhe aleanca e tij elektorale është prapa aleancës së opozitësa
Presidenti turk, Rexhep Taip Erdogan, ka thyer heshtjen në lidhje me zgjedhjet që mbahen të dielëna
“Kemi ardhur në pushtet në mënyrë demokratikea Nëse kombi im vendos ndryshe, do të bëjmë atë që demokracia na kërkona Do të konsiderojmë legjitim çdo rezultat që do të dalë nga kutitë e votimit”a
Kjo ishte deklarata e presidentit turk gjatë një interviste direkt të transmetuar nga pjesa më e madhe e kanaleve televizive në Turqia
Në Turqi votohet për zgjedhjen e kreut të ri të shtetita Përfaqësuesi i forcave opozitare, Kemal Kilicdaroglu, sfidon Erdoganin, i cili kërkon mandatin e tretë, por duket në vështirësi më shumë se kurrë më parëa
Cili është sistemi politik në Turqi?
Që nga themelimi i saj në 1923, Republika Turke ka qenë një demokraci parlamentare sipas kushtetutësa Por sipas dëshirës së Erdoganit, kjo duhej të ndryshoheja Dhe kjo është ajo që bëri partia në pushtet AKP, me mbështetjen e partnerit të saj ultra-nacionalist MHP, në vitin 2017a Sistemi presidencial u fut më pas me zgjedhjet e 2018a Që atëherë, presidenti është kreu i shtetit, i cili drejton edhe qeverinëa Zyra e Kryeministrit nuk ekziston mëa
Presidenti zgjidhet drejtpërdrejt nga populli për pesë vjet dhe ka kompetenca të gjera sipas sistemit të ria Ai emëron dhe shkarkon ministrat dhe zyrtarët e lartë sipas gjykimit të tij, dhe gjithashtu kryeson kabinetina Ministrat që emëron ai mund të emërojnë guvernatorë dhe zyrtarë shtetërorë në provinca dhe qarqe, kështu që presidenti mund ta ushtrojë ndikimin e tij edhe në komunitetet lokalea
Kreu i shtetit ka gjithashtu kompetencë të nxjerrë dekrete presidenciale dhe të emërojë poste të shumta në gjyqësor, financë dhe arsima Postet më të rëndësishme të shërbimit sekret ose autoriteti i fuqishëm fetar Diyanet janë gjithashtu në varësinë e drejtpërdrejtë të Presidentita
Me futjen e sistemit presidencial u hoq edhe parimi që Presidenti duhet të jetë mbipartiaka Presidenti në largim Rexhep Taip Erdogan ishte kështu në gjendje të mbante presidencën e partisë së tij islamike konservatore në pushtet, AKPa Që atëherë, praktikisht nuk ka pasur ndarje të funksioneve dhe mandatita
Kush kandidon për president?
Ka katër kandidatë për zgjedhjet presidencialea Presidenti në largim Rexhep Taip Erdogan dhe sfiduesi i tij Kemal Kilicdaroglu ndodhen në një garë gjoks më gjoksa Sipas shumë sondazheve, kandidati i aleancës më të madhe opozitare, Kilicdaroglu, është madje në krye, gjë që e bën Erdoganin dhe kampin qeveritar gjithnjë e më nervoza
Vlerat e mbështetjes për dy kandidatët e tjerë variojnë nga 2 në 6%a Kandidatura e tyre bën që presidenti do të përcaktohet vetëm në raundin e dytëa
A ka rëndësi Parlamenti?
Gjatë mandatit të tij, Erdogan e përshtati pas vetes aparatin shtetëror dhe i zgjeroi vazhdimisht kompetencat e tija
Edhe pse numri i deputetëve u rrit nga 550 në 600 me futjen e sistemit presidencial, Erdogan e bëri parlamentin turk të parëndësishëma Në mund të diskutohen dhe miratohen edhe më tej ligje, por kampi i qeverisë me shumicën e tij dominuese ka bllokuar të gjitha projektet e opozitës në parlament dhe vetëm ka shtyrë agjendën e tij politikea Me shumicën e saj, qeveria ka penguar edhe kërkesat e opozitës, si ngritja e komisioneve hetimore pas fatkeqësive të mëdha apo akuzave për korrupsiona Në shumicën e rasteve, qeveria as iu është përgjigjur pyetjeve të opozitësa
Sa votues me të drejtë vote ka?
Sipas shifrave zyrtare, në zgjedhjet e 14 majit kanë të drejtë të votojnë më shumë se 64a1 milionë njerëza Midis tyre, më shumë se 3a4 milionë jetojnë jashtë vendita Për sa i përket peshës, votat e nga jashtë vendit vijnë kështu në vendin e katërt pas metropoleve më të mëdha turke Stamboll, Ankara dhe Izmira Votimi jashtë vendit filloi më 27 prilla
Në zgjedhjet e vitit 2018, pjesëmarrja në Turqi ishte mbi 86%, ndërsa jashtë saj ishte rreth 50%a
Me rreth 53%, Erdogani fitoi presidencën në raundin e parë në 2018 dhe aleanca e tij elektorale mori pothuajse 54% të votave të vlefshme në Turqia Jashtë vendit, Erdogani dhe aleanca e tij elektorale kanë pasur më shumë sukses, të dy duke fituar më shumë se 60% në mesin e turqve që jetojnë jashtë vendita
Sipas autoritetit zgjedhor turk, në zgjedhjet e ardhshme presidenciale dhe legjislative kanë të drejtë të votojnë 167a000 sirianëa Kjo pasohet nga 23a000 vetë nga Afganistani, 21a000 vetë nga Irani, 16a000 vetë nga Iraku dhe 6000 vetë nga Libiaa Me përjashtim të HDP-së pro-kurde, të gjitha partitë konkurrojnë me një premtim zgjedhor për t’i kthyer refugjatët sa më shpejt të jetë e mundur andej nga kanë ardhura
jala/ dita
The post Sondazhet e nxjerrin humbës, Erdogan: Populli më solli në pushtet, nëse ai sot vendos ndryshe, do largohem appeared first on Gazeta Ditaa